Software bij de Methode

De meeste uitgeverijen kiezen ervoor om de software die ze ontwikkelen bij de methode op papier cloudbased aanbieden. Via het web kunnen de leerlingen inloggen en de oefeningen maken. De komst van Basispoort heeft dit proces mogelijk versneld of geeft uitgeverijen die aangesloten zijn in ieder geval een duidelijk signaal, zet je methode online!

En dat zou zonder Basispoort natuurlijk ook het geval moeten zijn. Als ik software bij de methode zou ontwikkelen zou ik kiezen voor een omgeving die platform, apparaat en browser onafhankelijk is. Tevens zijn grote aandachtspunten voor mij adaptiviteit, diversiteit, solidariteit en het leerlingvolgsysteem. Je zou zelfs kunnen stellen dat de titel van dit blog vandaag de dag andersom zou moeten zijn; methode bij de software.

Er zijn momenteel al best veel mogelijkheden om software een meer leidende rol te laten spelen in het onderwijsleerproces. Een heel aantal daarvan voldoen, op een aantal punten, aan mijn bovenstaande criteria. De ‘ouderwetse’ pakketten van Ambrasoft bijvoorbeeld, volledig online, okay leerlingvolgsysteem. Solidair, je kan je eigen spellingpakketten importeren en de spelletjes zijn redelijk divers. Tot voor kort (twee/drie jaar geleden) was Ambrasoft voor mij een gesloten boek. En ook nu vind ik dat ze nog een aantal stappen moeten maken, echter de leermodules binnen rekenen zijn gewoon prima om mee te werken wanneer kinderen dit lastig vinden. Dit heeft uiteraard ook te maken met de school en leerling. In mijn geval gaan we erg uit van persoonlijke leerdoelen. Wanneer blijkt dat een leerling meten en meetkunde op een CITO toets onvoldoende maakt, en bij nadere observatie een onvoldoende beheersing laat zien, heeft dit kind een persoonlijk doel. Een online oefenprogramma als Ambrasoft is dan een goed middel om deze leerling op niveau aan het doel te laten werken. Zeker nu de accounts ook thuis gebruikt kunnen worden en Ambrasoft (mijnklas.nl) bij Basispoort is aangesloten

Nieuwe pakketten als rekentuin hebben een duidelijke voorsprong; ze zijn ontwikkeld in een andere tijd. Waar Ambrasoft van ‘oud’ naar ‘nieuw’ moet, kan Rekentuin de basis meteen leggen volgens de huidige standaarden. En dat merk je dan ook meteen in het pakket. Online, platform onafhankelijk, adaptief en een goed leerlingvolgsysteem. Ook het beloningssysteem maakt dat Rekentuin aantrekkelijk is voor leerlingen. Rekentuin heeft bovendien een aantal uitbreidingsmogelijkheden, zo kan er een abonnement op Laat eens Zien afgesloten worden waardoor leerlingen op maat video’s kunnen bekijken als instructiemiddel. Binnen Rekentuin zouden ook een aantal modules als klokkijken en breuken+ als leidende factor gebruikt kunnen worden. Laat leerlingen maar starten, je ziet vanzelf wanneer ze ergens tegenaan lopen. Dan kan je als leerkracht ingrijpen. Zo kwam ik er via Rekentuin snel achter, tijdens een leergesprekje met de leerling, dat de minsommen met -18 of -19 steevast fout worden gedaan. Deze opgaven kwamen namelijk in het LVS als ‘nachtmerries’ naar boven. De tip ‘doe eerst min 20 en tel er dan 1 of 2 bij op’ was een korte leerkrachtinterventie die haar hoofdrekenniveau enorm heeft doen stijgen. Ik vraag me af of ik daar volgens de conventionele methode die we gebruiken (pluspunt, groep 7) ook zo snel achter was gekomen.

Van een hele andere divisie zijn de leerlijnen van KhanAcademy. Deze leerlijnen zijn, naar mijn idee, ook gemaakt om juist geheel zelfstandig te doorlopen. Ook hier kunnen kinderen helemaal zelfstandig aan de slag en kan een methodeboekje of leerkrachtinterventie een aanvulling zijn. Uiteraard staat het programma in dienst van de leerkracht, en niet andersom.

Naast deze oefenprogramma’s zijn er nog tal van andere systemen die pogen de software een grotere rol te spelen. Al dan niet zelf in te richten met eigen leermateriaal door scholen en leerkrachten (denk aan Spons, Blendspace) of bestaande methodes/ leerlijnen/ lesmethoden in een digitale mal gieten (bijvoorbeeld PulseOn).

Wanneer er een nieuwe methode wordt aangeschaft, en dan bedoel ik boeken, is het stukje software meestal het laatste waar naar gekeken wordt. Ik zie dat graag andersom, start eens met de mogelijkheden die de software bij de methode biedt. Misschien dat je dit een geheel anderen kijk biedt op de papieren versie die erbij komt. Of besluit in ieder geval de methode niet aan te schaffen als blijkt dat de software die bij de methode komt niet voldoet aan de criteria.

Bij mij op school zie ik het type onderwijs dat zoveel mogelijk zelf-gereguleerd en gepersonaliseerd is, adaptief en solidair met een uitstekend leerlingvolgsysteem. Enige nadeel; de leerkracht doet dit zonder de hulp van software of de computer. Uiteraard gebruiken we wel de oefenprogramma’s als Ambrasoft, Rekentuin en diverse websites. Maar de drijvende kracht zijn nog de boeken en de papieren methode. Wat kinderen heerlijk vinden zijn de leergesprekjes en de evaluatie op het leren, daar conclusies uittrekken (ik heb instructie nodig, ik moet meer oefenen, ik beheers dit volledig), en er vervolgens iets mee doen. Een logische volgende stap zou zijn dat de software/ computer de analyse doet (zoals het voorbeeld van de leerling met Rekentuin) en de nadruk kan komen te liggen op de leergesprekken en leerkrachtinterventies/instructies.

Voor een andere blik op de rol van ICT in het onderwijs zie de post Learning Analytics