Software bij de Methode

De meeste uitgeverijen kiezen ervoor om de software die ze ontwikkelen bij de methode op papier cloudbased aanbieden. Via het web kunnen de leerlingen inloggen en de oefeningen maken. De komst van Basispoort heeft dit proces mogelijk versneld of geeft uitgeverijen die aangesloten zijn in ieder geval een duidelijk signaal, zet je methode online!

En dat zou zonder Basispoort natuurlijk ook het geval moeten zijn. Als ik software bij de methode zou ontwikkelen zou ik kiezen voor een omgeving die platform, apparaat en browser onafhankelijk is. Tevens zijn grote aandachtspunten voor mij adaptiviteit, diversiteit, solidariteit en het leerlingvolgsysteem. Je zou zelfs kunnen stellen dat de titel van dit blog vandaag de dag andersom zou moeten zijn; methode bij de software.

Er zijn momenteel al best veel mogelijkheden om software een meer leidende rol te laten spelen in het onderwijsleerproces. Een heel aantal daarvan voldoen, op een aantal punten, aan mijn bovenstaande criteria. De ‘ouderwetse’ pakketten van Ambrasoft bijvoorbeeld, volledig online, okay leerlingvolgsysteem. Solidair, je kan je eigen spellingpakketten importeren en de spelletjes zijn redelijk divers. Tot voor kort (twee/drie jaar geleden) was Ambrasoft voor mij een gesloten boek. En ook nu vind ik dat ze nog een aantal stappen moeten maken, echter de leermodules binnen rekenen zijn gewoon prima om mee te werken wanneer kinderen dit lastig vinden. Dit heeft uiteraard ook te maken met de school en leerling. In mijn geval gaan we erg uit van persoonlijke leerdoelen. Wanneer blijkt dat een leerling meten en meetkunde op een CITO toets onvoldoende maakt, en bij nadere observatie een onvoldoende beheersing laat zien, heeft dit kind een persoonlijk doel. Een online oefenprogramma als Ambrasoft is dan een goed middel om deze leerling op niveau aan het doel te laten werken. Zeker nu de accounts ook thuis gebruikt kunnen worden en Ambrasoft (mijnklas.nl) bij Basispoort is aangesloten

Nieuwe pakketten als rekentuin hebben een duidelijke voorsprong; ze zijn ontwikkeld in een andere tijd. Waar Ambrasoft van ‘oud’ naar ‘nieuw’ moet, kan Rekentuin de basis meteen leggen volgens de huidige standaarden. En dat merk je dan ook meteen in het pakket. Online, platform onafhankelijk, adaptief en een goed leerlingvolgsysteem. Ook het beloningssysteem maakt dat Rekentuin aantrekkelijk is voor leerlingen. Rekentuin heeft bovendien een aantal uitbreidingsmogelijkheden, zo kan er een abonnement op Laat eens Zien afgesloten worden waardoor leerlingen op maat video’s kunnen bekijken als instructiemiddel. Binnen Rekentuin zouden ook een aantal modules als klokkijken en breuken+ als leidende factor gebruikt kunnen worden. Laat leerlingen maar starten, je ziet vanzelf wanneer ze ergens tegenaan lopen. Dan kan je als leerkracht ingrijpen. Zo kwam ik er via Rekentuin snel achter, tijdens een leergesprekje met de leerling, dat de minsommen met -18 of -19 steevast fout worden gedaan. Deze opgaven kwamen namelijk in het LVS als ‘nachtmerries’ naar boven. De tip ‘doe eerst min 20 en tel er dan 1 of 2 bij op’ was een korte leerkrachtinterventie die haar hoofdrekenniveau enorm heeft doen stijgen. Ik vraag me af of ik daar volgens de conventionele methode die we gebruiken (pluspunt, groep 7) ook zo snel achter was gekomen.

Van een hele andere divisie zijn de leerlijnen van KhanAcademy. Deze leerlijnen zijn, naar mijn idee, ook gemaakt om juist geheel zelfstandig te doorlopen. Ook hier kunnen kinderen helemaal zelfstandig aan de slag en kan een methodeboekje of leerkrachtinterventie een aanvulling zijn. Uiteraard staat het programma in dienst van de leerkracht, en niet andersom.

Naast deze oefenprogramma’s zijn er nog tal van andere systemen die pogen de software een grotere rol te spelen. Al dan niet zelf in te richten met eigen leermateriaal door scholen en leerkrachten (denk aan Spons, Blendspace) of bestaande methodes/ leerlijnen/ lesmethoden in een digitale mal gieten (bijvoorbeeld PulseOn).

Wanneer er een nieuwe methode wordt aangeschaft, en dan bedoel ik boeken, is het stukje software meestal het laatste waar naar gekeken wordt. Ik zie dat graag andersom, start eens met de mogelijkheden die de software bij de methode biedt. Misschien dat je dit een geheel anderen kijk biedt op de papieren versie die erbij komt. Of besluit in ieder geval de methode niet aan te schaffen als blijkt dat de software die bij de methode komt niet voldoet aan de criteria.

Bij mij op school zie ik het type onderwijs dat zoveel mogelijk zelf-gereguleerd en gepersonaliseerd is, adaptief en solidair met een uitstekend leerlingvolgsysteem. Enige nadeel; de leerkracht doet dit zonder de hulp van software of de computer. Uiteraard gebruiken we wel de oefenprogramma’s als Ambrasoft, Rekentuin en diverse websites. Maar de drijvende kracht zijn nog de boeken en de papieren methode. Wat kinderen heerlijk vinden zijn de leergesprekjes en de evaluatie op het leren, daar conclusies uittrekken (ik heb instructie nodig, ik moet meer oefenen, ik beheers dit volledig), en er vervolgens iets mee doen. Een logische volgende stap zou zijn dat de software/ computer de analyse doet (zoals het voorbeeld van de leerling met Rekentuin) en de nadruk kan komen te liggen op de leergesprekken en leerkrachtinterventies/instructies.

Voor een andere blik op de rol van ICT in het onderwijs zie de post Learning Analytics

Het plan voor dit jaar...

Schooljaar 2013-2014 was mijn eerste jaar als leerkracht en IT coordinator op de HSL in Singapore. Een jaar waarin ik ontzettend veel geleerd heb. Mijn rol als IT coordinator was voornamelijk achter de schermen. Met de andere coordinatoren en MT wordt jaarlijks een aantal doelstellingen geformuleerd, deze hangen vast aan een meerjarenplanning. Niet veel anders dan andere scholen doen. In mijn geval gaan een aantal zaken verder op de achtergrond, maar zal ik ook meer tijd krijgen om met het leerkrachtenteam/ leerlingen aan het werk te gaan. 

Hardware
Misschien fout om hiermee te beginnen, hardware komt meestal ergens tegen het einde van een onderwijsvernieuwingsproces. Echter, voordat ik officieel begonnen was met mijn job had ik al een eerste verzoek om over na te denken; het vervangen van MacBooks voor nieuwe MacBooks. Nu heb ik niks tegen het gebruik van Macbooks, maar ik heb de boot afgehouden tot het vervangen van 20 MacBooks.
Deze kar met MacBooks was bedoelt voor de groepen 3, 4 en 5. Logisch dat deze vervanging er stond, het plan voor aanschaf en vervanging is geschreven in 2009, een jaar voordat de eerste iPad op de markt kwam. Het leek mij niet meer dan logisch om in een veranderd landschap in te spelen op die veranderingen en je plan te wijzigen. In plaats van 20 MacBooks hebben we gekozen voor 30 iPads. Het beheer is niet eenvoudig, vandaar dat we gekozen hebben om Profile Manager in te richten. Op die manier kunnen leerkrachten zelf eenvoudig de iPads beheren.
Ook de groepen 1/2 hebben we uitgebreid van 12 naar 20 iPads. Doordat je in Profile Manager eenvoudig profielen aan bepaalde groepen iPads kan koppelen kunnen verschillende groepen hun eigen groep iPads beheren. Door eenvoudig te varieren in de kleur van de iPadhoes zijn de verschillende 'groepen' (profielen) makkelijk uit elkaar te halen.
Tevens is er een groep die geen aanspraak hoeft te doen op de iPads uit de iPadkar, maar die een wallmount met 10 iPads standaard in de klas hebben hangen.
De bovenbouw wordt ingericht op optimaal gebruik te kunnen maken van de GAFE (Google Apps For Education). Zo is Classroom (de nieuwst aanwinst van GAFE) ingericht en hebben het schooldomein ingericht. De groepen 7 starten met een 1:1 pilot waarin leerlingen een eigen Chromebook krijgen (Acer C720P). Gedurende het jaar moet dit ook in groep 8 worden uitgerold.
Daarnaast blijven de huidige iMacs in gebruik. Er is zowel een Apple omgeving als een Windows omgeving. Deze setup blijkt lastig(er) te beheren. Vandaar dat we proberen het Windows gedeelte zoveel mogelijk 'buitenspel' te zetten. Dit is deels mogelijk aangezien de meeste software cloudbased wordt. Toch merk ik dat veel uitgeverijen hun programma's voor alleen Windows schrijven. Wanneer iMacs of Macbooks aan vervanging toe zijn wordt per situatie bekeken waar behoefte aan is.
Het draadloze netwerk is vorig wel al vernieuwd, van een netwerk waar de Apple Airports aan elkaar verbonden waren (veel storingen, opnieuw inloggen, wisselen van netwerk) naar een goed netwerk.

Software + beheer
Zoals ik reeds aangaf zijn er momenteel een aantal 'omgevingen' die beheerd moeten worden, komend jaar is een nieuw onderdeel de GAFE. Ook de profile manager is redelijk nieuw te noemen. Het meeste werk zijn de iMacs en MacBooks. Vandaar dat er is gekozen voor een basis waaraan alle computers moeten voldoen. Afhankelijk van het moment van aanschaf wordt gekozen voor een bepaalde OSx en Windows versie. Om het overzichtelijk te houden worden alle computers op die manier geconfigureerd. Dit maakt het voor de IT technician makkelijker om problemen op te lossen.
Daarnaast spelen de methode gebonden en methode ongebonden software een belangrijke rol in het IT landschap.
Een heel aantal programma's worden beheerd in Basispoort. Daarnaast zijn de eerder genoemde Profile Manager en GAFE Admin omgeving sterke omgevingen voor beheer. Overige programma's moeten voornamelijk in de cloud beheert worden, denk aan de Zwijsen suite of bijvoorbeeld Rekentuin. Waar kan worden leerkrachten onderwezen in het beheren van deze omgevingen. Vanwege de enorme verloop van leerlingen gedurende een schooljaar (25%) is het nodig dat leerkrachten dit snel en makkelijk kunnen.
Helaas is er voor scholen in het buitenland nog geen automatische koppeling voor Basispoort met Parnassys mogelijk, dit moet ik dus handmatig doen.
Om duurzaam software te vernieuwen en te gebruiken is gekozen voor het minimaliseren van software programma's. Er is kritisch gekeken naar gebruik en nieuwe mogelijkheden (zoals iPad apps, vernieuwde software) en op basis daarvan een lijst gemaakt met software die we inzetten in het onderwijsleerproces. Deze worden bijvoorbeeld ook genoemd in handelingsplannen en dagplanningen. Je beperkt daarmee de keuze voor de leerkrachten (er is helderheid over wat we wel en niet gebruiken) en je kan gerichter trainingen aanbieden om de mogelijkheden van programma's uit te leggen. In de praktijk zal het niet oz rigide werken, echter hebben leerkrachten dan zelf de keuze om naast de software die we behandeld hebben en waar van verwacht wordt dat deze wordt ingezet zelfstandig op zoek te gaan naar websites, apps, enz die ook ingezet kunnen worden. Daarbij kunnen voorlopers als good-practice dienen voor leerkrachten die het lastiger vinden om IT op 'een juiste manier' in te zetten.

Leerkrachtontwikkeling 
Derde pijler die aansluit op bovenstaand stuk is het trainen/ begeleiden van leerkrachten in de inzet van IT. Dit is breder dan hardware en software begrijpen en kunnen inzetten. Ook de veranderende kijk op pedagogisch didactisch handelen door een veranderend IT landschap/ wereld maakt hier deel van uit. Tevens komt er aandacht voor mediawijsheid zowel op leerkracht als leerlingniveau.
Middels workshops en instructievideo's worden leerkrachten geschoold in de huidige in nieuwe software. Tevens hoop ik dat leerkrachten steeds meer zelf leerlingen kunnen toevoegen en eenvoudige problemen zelf kunnen oplossen. Dit is altijd een lastig punt, het kost een IT-er (technician) veel tijd, maar workshops op die manier invullen voelt ook niet altijd even zinvol...
Ook kunnen online 'MOOC's als Blendspace een rol gaan spelen in leerkrachtontwikkeling. Spons is een goede Nederlandse variant, ook goed te gebruiken voor leerlingmateriaal.

En verder...
Uiteraard is dit een beknopte omschrijving. Naast de PO stroom hebben we ook nog de Engelse stroom en de pre-school. Tevens spelen communicatie intern en extern altijd een rol van betekenis.

Innoveren in het onderwijs, kan dat eigenlijk wel?

De titel is negatief gesteld, en toch zit er een kern van waarheid in. Je moet jezelf afvragen of je per definitie innovaties in het onderwijs wilt. Mijn visie is dat innovaties de mensheid als geheel verder helpen tot er een wereld zal zijn waar geen conflicten/minderheden/schaarste meer zullen zijn (ja, heerlijk utopisch!). En dus zie ik het als een van mijn taken als onderwijzer om ook in mijn vakgebied de grenzen, en het liefst daarbuiten, op te zoeken om binnen het onderwijs het onderste uit de kan te halen wat betreft mogelijkheden van leerkrachten en scholen ten behoeven van leerlingen.
Ik wil dus meer innovaties in het onderwijs. In eerste instantie een persoonlijke aangelegenheid. De manier van lesgeven op de manier van jaren geleden (okay, 2006) strookte totaal niet met mijn visie op leren en onderwijs. Bovendien is het mijn manier om energie uit mijn werk te halen; zoeken naar nieuwe mogelijkheden, tegen de stroom in, de wetten van het onderwijs proberen te tarten. Ik zie overigens overal 'onderwijs', en dat kan ook wel eens vervelend zijn, een soort overkill aan informatie, altijd maar blijven nadenken over onderwijs...
Ten tweede vanwege de veranderende wereld, zonder daar verder heftig op in te gaan; iedereen kan daar een invulling aan geven.
Ten derde, persoonlijke ontwikkeling; ervaringen die je opdoet, zowel prive als professioneel, maken dat je anders naar je manier van lesgeven gaat kijken. Dit geldt ook voor de 'bedrijfsvoering' van een school op meso-niveau en zelfs op macro-niveau. Dit werkt ook de andere kant op, om jezelf te blijven ontwikkelen zal je jezelf zo af en toe opnieuw moeten uitvinden, kritisch naar jezelf kijken en daar handelingen aan verbinden om je manier van werken te 'verbeteren'.
Maar wat is innoveren eigenlijk? Mijn invulling bestaat uit het dusdanig veranderen van processen zodat die een blijvende impact hebben op je manier van werken en dus op leerlingen/leerkrachten/ stakeholders. Ook het invoeren van nieuwe processen die eenzelfde impact hebben op een school valt bij mij onder de noemer innoveren. Een soort revolutie in je klas/ school.
Dit betekent simpelweg dat het overgrote deel van wat men een 'innovatie in het onderwijs noemt' geen innovaties zijn, maar een verbetering van processen. Alle aanschaf van hardware is per definitie geen innovatie, totdat je er bepaalde dingen mee gaat doen die als innovatief bestempeld kunnen worden. Wat dat betreft zou je haast kunnen stellen dat het aanschaffen van een nieuwe rekenmethode innovatiever is, daarbij pas je je manier van lesgeven als leerkracht/leerling en school volledig aan. Ik vind rekentuin geen innovatie binnen een school, het is wel een innovatief product, het heeft de wereld van de content redelijk opgeschud (net als bijvoorbeeld Snappet) en goed te gebruiken. Maar wanneer je kritisch kijkt wat het doet voor de leerlingen en school is het geen innovatie, hoogstens een verbetering van een proces (in dit geval; automatiseren van rekensommen).
Ook een iPad is geen innovatie voor het onderwijs. Wel als product, uiteraard.
Blijkbaar zijn er alleen op het gebied van leerkrachthandelen veranderingen te benoemen die zich als innovatief kunnen laten bestempelen. Hoe kan dat er dan uitzien? Op microniveau, geen probleem, als leerkracht heb je veel vrijheid om je lessen naar eigen hand te zetten. Dus wanneer je de middelen hebt ben je vrij om te experimenteren. En dat gebeurt op grote schaal, er zijn tal van bronnen die proberen alle ideeën en enthousiastellingen te kanaliseren.
Echter, op meso- en macroniveau gebeurt er te weinig, en daar gaat het naar mijn idee fout. Andere manieren van lesgeven, alle initiatieven van eduapp, boek2.0, reisgidsdigitaalleermateriaal (nog in ontwikkeling), MOOCs, workshops tot nascholingstrajecten het levert naar mijn idee te weinig op. Het is te vrijblijvend en het heeft geen blijvend effect op het handelen van leerkrachten/ scholen. Daar liggen een aantal voor hand liggende redenen aan ten grondslag, niet iedereen wil/kan/mag vernieuwen, veranderingen in een school zijn zeer complex, er ligt momenteel teveel nadruk op opbrengsten en kennis.
Maar, ik zie ook lichtpuntjes. Van alle kanten, ook van minister Bussemaker, lijken soft skills en de focus op vaardigheden een grotere plek te krijgen binnen het onderwijs. Ook vanuit het bedrijfsleven is de roep naar andere 'type' werknemers. Kennis komt steeds meer op de tweede plaats. Het gaat er niet meer om wat je weet, maar wat je kan. Deze veranderingen maken dat leerkrachten zich minder hoeven te focussen op kennisoverdracht. Uiteraard blijven rekenen en taal de basis van 'alles'.
Deze ontwikkelingen zorgen ervoor dat scholen minder hoeven te kijken naar leerlingen als cijferkanonnen. De vraag is niet meer, hoeveel leerlingen halen gemiddeld hoger dan een 8 op een toets, of hoeveel CITO groen heb ik op mijn klassenstaat. De vraag wordt; wat voor soort leerlingen willen we afleveren in de maatschappij? Deze vraag geeft leerkrachten de ruimte een meer onderzoekende houding aan te nemen. Wat werkt wel en wat werkt niet? Uitkomsten worden minder belangrijk, processen wordt belangrijker. Deze ontwikkeling geeft de leerkracht ruimte om te expirementeren, te onderzoeken, te vernieuwen. Dat is naar mijn idee de kracht van het Finse onderwijs. Het gehele onderwijs is een experiment/ onderzoek. Leerkrachten reflecteren constant op hun eigen pedagogisch didactisch handelen. Ook de overheid speelt daarin een belangrijke rol.
De technologie gaat een grotere rol spelen als het gaat om de basisvaardigheden. Ik verwacht dat rekenen/taal steeds meer via geautomatiseerde processen wordt aangeleerd. De leerkracht blijft de spil van het onderwijs, echter, op reken en taalgebied werkt een leerkracht soms juist tegen leerlingontwikkeling. Wanneer leerkrachten niet meer de druk hebben van scoren volgens de norm krijgt hij meer tijd om zich te richten op het vormen van leerlingen. En dat gaat ervoor zorgen dat leerkrachten ruimte en tijd krijgen om het onderwijsproces als zodanig te bekijken, een proces. Wanneer leerkrachten gaan beseffen dat experimenteren, uitproberen, fouten maken op z'n minst beter is dan blijven doen wat je altijd al deed komt de ware innovatieve leerkracht om de hoek kijken.

Tablet Centre Learning Analytics

On top of the hype Cycle

There are some big things going on in the big data/ learning analytics world. Now that expectations are at their peak it’s not the easiest to come up with a platform that makes those expectations a reality. But in this blogpost we will give it an honest try. So when you’re getting excited and want a piece of the pie, join us! When you think it’s too early to start thinking about these kind of platforms, fair enough. But hey, someone has got to start anyway! So… here we go.

The basic idea is creating a platform that has an intelligent backend which gives the teacher and learner insight in a learning path. The learning path to follow depends on multiple assets. One of them, as a starting point, the SLO goals. The system analyses the behaviour of the student on multiple platforms and shows both teacher and student the learning progress. The path to follow is based on the students input in the system. Relying on previous experiences from that learner and other learners the system shows a reasonable next step. This can be anything.

Of course the teacher is still the key to good education. So also he or she can add learning progress that the student might have shown in a 1;1 situation, during a presentation, by making a paper test, etc. By given milestones and badges the teachers has full control of adding student progress to the system.

So the fun part in all this is the adaptiveness of the whole system. As a starting point the SLO goals are the first layer of the system, adding milestones to them creates the idea of a learning path. But when more user generated data is being added to this system things start to change… It might be a possibility that most students don’t exactly follow the learning path we’ve been laying out for them in the current methods being used. Or that student A has other needs than student B. When creating a system that analysis this behaviour it can give the right adjustments. Saying things like; “for student A watching this video really helped in reaching the goal, it might work for you as well.” And then, of course, showing the video.

So things are not set in stone, but rely on the input of users. You might think there are already many of these systems in use in current education, and the answer is both yes and no.

Most adaptive programs nowadays rely on harvesting data from the user and making some sense of it. Whether it’s the KhanAcademy or some more basic program to practice skills they all live solely inside that given platform. And that’s the big difference. When adding all these different learning platforms in one and the same system a much richer environment is created. The approach is generating an open platform system, so adding data from any platform is possible.

Of course there are some bumps on the way. The most obvious one is getting all these individual programs to generate the same ‘language’ of data so the system can interpret it in the same way. The second one is where to start…

To start off, we want to begin with the most challenging platform of all, the iPad. And we have a reason for it as well. The iPad is being used more and more in school nowadays. The idea of an iPad is the opposite of the idea to start blending things together. Each app individually has the ability to ‘show’ learning progress, but it stays within that app. On the other hand, the programming of an app is straightforward. Furthermore the content available in the appstore is amazing and the apps for practicing maths or language keeps growing and growing. The most heard off downside is the lack of control that a teacher has over student progress. So we combine the platform that has the most content of software being used in education and is also the most non- cross platform of all. After all the idea of using data being generated by students in multiple apps and showing them in a single platform seems impossible. But what if you do combine these two worlds and show them in a way is helpful to a teacher and also for a student? That would be great and sounds exactly like something you would think of at learning analytics being at the peak of the hype cycle, right?

When looking at the things that need to be covered the easiest part is extracting data from an app and sending it to a data center. Then the more challenging part, how do you show learning progress when one app is talking about a five- star system, the other has ten leaves you can win and the third talks about Winkies being rescued. Furthermore ‘multiplying’ in math app A is totally different then multiplying in math app B. So how are we planning on tackling these, and more, issues…. The status of the project is brainstorming, thinking about solutions and trying to get the word out...

If you’re getting excited and want to help, that would be great! Above post is just the tip of the iceberg and in the background some exciting things are already happening.